Πληροφορίες για τον Άτλαντα | Άτλαντας των θηλαστικών

Σημασία του έργου

Η δημιουργία του Άτλαντα των θηλαστικών της Ελλάδας εξυπηρετεί πολλούς σημαντικούς σκοπούς. Περιλαμβάνει τη συλλογή, την αξιολόγηση και την οργάνωση των διαθέσιμων δεδομένων και καταγραφών για τα ελληνικά θηλαστικά. Συμβάλλει στη διατήρηση των επίσημων εθνικών και παγκόσμιων καταλόγων και βάσεων δεδομένων, στην αποτελεσματική διαχείριση ειδών και οικοσυστημάτων, καθώς και στην εκπαίδευση και ενημέρωση του ευρύτερου κοινού, προωθώντας την περιβαλλοντική και οικολογική ευαισθητοποίηση και επιτρέποντας τη δωρεάν πρόσβαση σε αυτό το πολύτιμο εργαλείο.

Πέρα από τις εθνικές μας προσπάθειες, είμαστε υπερήφανοι που συνεργαζόμαστε με τον Άτλαντα των θηλαστικών της Ευρώπης, μια παράλληλη πρωτοβουλία υπό την αιγίδα του European Mammal Foundation (https://www.european-mammals.org) που αφορά στο χαρτογραφικό προσδιορισμό της κατανομής των θηλαστικών στην Ευρώπη. Η συλλογή των δεδομένων με τη συνδρομή σημαντικών ερευνητών της Ευρώπης πραγματοποιείται μέχρι το τέλος του 2023. Μάλιστα, η υπό εξέλιξη επικαιροποίηση του Άτλαντα των θηλαστικών της Ευρώπης, αποτέλεσε την αφορμή για τη δημιουργία του Άτλαντα των θηλαστικών της Ελλάδας. Συνεισφέροντας σε αμφότερα τα έργα, επιτυγχάνεται μια συνολική κατανόηση της κατανομής των θηλαστικών, εξασφαλίζοντας τη διατήρηση αυτών των ειδών όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο.

Συντονιστική Επιτροπή του Άτλαντα

Αυτό το έργο δεν θα ήταν δυνατό χωρίς την αφοσίωση της συντονιστικής ομάδας, που αποτελείται από τους Δρ. Γεώργιο Μήτσαινα, Δρ. Πέτρο Λυμπεράκη, Δρ. Διονύσιο Γιουλάτο, Δρ. Γεώργιο Παπαμιχαήλ, Δρ. Αντωνία Γαλανάκη και κ. Θεόδωρο Κομηνό. Σημαντικότατη ήταν η συνεισφορά της κ. Ελένης Ρεκούτη, που ανέλαβε την όλη υποστήριξη του έργου (επικοινωνία με παρόχους δεδομένων, έλεγχος, προετοιμασία και εισαγωγή δεδομένων στη βάση δεδομένων του Άτλαντα κ.ά.), καθώς και της κ. Κατερίνας Πετκίδη και του κ. Κωνσταντίνου Σκαρλάτου (www.pelagus.gr), με τη συνεργασία των οποίων προέκυψαν οι χάρτες των ειδών και η διαδικτυακή πλατφόρμα του Άτλαντα, στην οποία περιηγείστε αυτή τη στιγμή.

Μεθοδολογία

Η εισαγωγή των δεδομένων ακολουθεί το πρότυπο Πρότυπο Darwin Core (https://dwc.tdwg.org/), παγκοσμίως αναγνωρισμένο για την καταχώρηση δεδομένων βιοποικιλότητας. Παρέχει μια δομημένη πλατφόρμα για την καταγραφή των ουσιαστικών πληροφοριών για κάθε είδος θηλαστικού, συμπεριλαμβανομένης της ταξινομικής κατάταξης, της γεωγραφικής θέσης εύρεσης, λοιπών χαρακτηριστικών των καταγραφών, οικολογικών χαρακτηριστικών κ.λπ. Η υιοθέτηση αυτού του προτύπου εξασφαλίζει τη συνέπεια και, μελλοντικά, τη δυνατότητα αλληλεπίδρασης των δεδομένων μας με άλλες παγκόσμιες βάσεις δεδομένων βιοποικιλότητας.

Κατά τη διαδικασία της συλλογής δεδομένων έγινε μια σαφή διάκριση ανάμεσα σε βιβλιογραφικά δεδομένα και τα πρωτότυπα δεδομένα με τη χρήση διαφορετικών παραλλαγών της φόρμας εισαγωγής. Κατόπιν τα δεδομένα από τις φόρμες εισάγονταν σε βάση δεδομένων σε περιβάλλον MS Access που σχεδιάστηκε εξ αρχής για τους σκοπούς του Άτλαντα.

Τα δεδομένα από τη βιβλιογραφία περιλάμβαναν πληροφορίες που προήλθαν από υπάρχουσες επιστημονικές δημοσιεύσεις, αναφορές, μελέτες κ.λπ. Η αποδελτίωση αυτών υλοποιήθηκε από μέλη της συντονιστικής επιτροπής του έργου. Από την άλλη, για τη συλλογή των πρωτότυπων δεδομένων ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή μας περισσότεροι από 25 Έλληνες ειδικοί για τα θηλαστικά, ενώ συμπεριλήφθηκαν και πρωτότυπα δεδομένα από επιστημονικές μουσειακές συλλογές, όπως του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, του Ζωολογικού Μουσείο του Πανεπιστημίου Πατρών, αλλά και του Museum Alexander Koenig Bonn. Όλες οι εισερχόμενες καταγραφές πέρασαν από έλεγχο και επικύρωση και, τελικά, ενσωματώθηκαν στην βάση δεδομένων του Άτλαντα.

Η βάση δεδομένων του Άτλαντα

Η βάση περιλαμβάνει (τελευταία ενημέρωση: Σεπτ. 2023) συνολικά 28.900 καταγραφές θηλαστικών σε όλη την Ελλάδα. Αυτές οι καταγραφές επιμερίζονται σε 18.352 πρωτότυπες και 10.548 βιβλιογραφικές καταγραφές.

Διαδικτυακή Πλατφόρμα

Στη διαδικτυακή πλατφόρμα που βρίσκεστε αυτή τη στιγμή, προσβάσιμη μέσω της ιστοσελίδας της Ελληνικής Ζωολογικής Εταιρείας (https://www.hzoos.gr) , παρουσιάζονται οι χάρτες κατανομής των ειδών θηλαστικών της Ελλάδας, όπως αυτοί προκύπτουν από την εξαγωγή των σχετικών δεδομένων από την βάση του Άτλαντα (απλά επιλέγοντας στα δεξιά τους ‘Χάρτες Ειδών’ και κατόπιν από τη λίστα τα είδη που σας ενδιαφέρουν). Η πλατφόρμα επιτρέπει στους χρήστες να εξερευνήσουν τη γεωγραφική κατανομή κάθε είδους υπό τη μορφή κελιών διαστάσεων 10 x 10 km.

Ευχαριστίες

Θα θέλαμε να εκφράσουμε τις ειλικρινείς μας ευχαριστίες σε όλους όσους έχουν συνδράμει στην προσπάθειά μας, συμπεριλαμβανομένων των παρόχων δεδομένων, ειδικών, ερευνητών και πολιτών που μοιράζονται μια βαθιά αγάπη για τη φύση, τη διατήρηση και την ανάδειξη της εθνικής μας βιοποικιλότητας. Ευχαριστούμε επίσης το προσωπικό του Πράσινου Ταμείου που μας υποστήριξε ουσιαστικά σε αυτή μας την προσπάθεια.

Η προσπάθεια συνεχίζεται!

Καθώς προχωρούμε προς τα εμπρός, σας προσκαλούμε να συνεχίσετε να μας υποστηρίζετε ή να γίνετε και εσείς συμμέτοχοι στη διαρκή προσπάθειά μας να εμπλουτίσουμε τον Άτλαντα των θηλαστικών της Ελλάδας με νέα δεδομένα. Είτε είστε επιστήμονας, ερευνητής, είτε φυσιολάτρης, η συμμετοχή σας είναι ζωτική για να εξασφαλίσουμε ότι αυτό το πόρος θα παραμένει ενημερωμένος και θα συνεχίζει να ωφελεί τις προσπάθειες διατήρησης, την επιστημονική έρευνα και την περιβαλλοντική εκπαίδευση.

Σας ευχαριστούμε για την υποστήριξή σας και μαζί μπορούμε να συνεχίσουμε να διατηρούμε ένα ενημερωμένο και προσβάσιμο αποθετήριο της πλούσιας ποικιλότητας των θηλαστικών της Ελλάδας. Για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με το πώς μπορείτε να συνεισφέρετε στον Άτλαντα των θηλαστικών της Ελλάδας, επικοινωνήστε μαζί μας στο atlasmammals@hzoos.gr.

Εκ μέρους της Συντονιστικής Επιτροπής του Άτλαντα,

Γεώργιος Μήτσαινας

Κατάλογος σειρών πρωτότυπων δεδομένων (original datasets)

A.Christopoulos (1997-2021).Martes.foina.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

A.Christopoulos (1997-2022).Erinaceus.roumanicus.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

A.Christopoulos (1997-2022).Vulpes.vulpes.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

A.Christopoulos (2005-).Small.mammal.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

A.Christopoulos (2005-2019).Lutra.lutra.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

A.Christopoulos (2006-2019).Capreolus.capreolus.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

A.Christopoulos (2006-2019).Felis.silvestris.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

C.Astaras (2021): Small.mammals.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

D.L. Rammou (2021): Spermophilus.citellus.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

D.Migli (2007-2022).Felis.silvestris.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

D.Youlatos (2007-2021).Small.mammals.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

G. Mitsainas (1992-): Personal.Mammals.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

G.Papamichael (1996-2006).Small.mammals.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

G.Papamichael (2020-2021).Small.mammals.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

H. Alivizatos (2022): Mammals.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

I.Salvarina.et.al. (2019-2021).unpublished.data.bats.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

I.Salvarina.et.al. (2021).unpublished.data.bats.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

I.Theodoropoulos (2005-2020).Lutra.lutra.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

I.Theodoropoulos (2017).Small.Mammal.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

Management Body Axios - Loudias - Aliakmonas (2008-2016): Management.Body.Axios.Loudias.Aliakmonas.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

Management Body of Parnon, Moustos, Mainalon & Monemvasia (2013-2015): Management.Body.Parnon.Moustos.Mainalon.Monemvasia.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

Management Unit of Rodopi Mts. (2022): Ursus.arctos.records.2010-2015.EPPERAA.2007-2013.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

N.Kiamos (1990-2019).owl.pellets.records.NHMC.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

National monitoring (EPPERAA) (2014-2015): National.monitoring.EPPERAA.2014_2015.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

National monitoring (EPPERAA) (2014-2015): National.monitoring.EPPERAA.2014_2015.supplementary.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

Samaria National Park Management Body (2015): Small.mammals.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

V.Bontzorlos (2003-2005).Small.mammals.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

Y.G.Zevgolis (2015-2018).Naxos.mammals.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

Y.G.Zevgolis (2015-2020).Lesvos.mammals.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

Y.G.Zevgolis (2015-2021).Sciurus.anomalus.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY

ZFMK (1943-1997): Greek.mammals.records.Atlas.dataset.v1. Copyright: CC-BY